Pachinko liệu có hồi sinh tại Nhật?

Chính phủ Nhật muốn hợp pháp hoá casino, và đó là bước đệm tốt cho thị trường game pachinko truyền thống được thoát ra khỏi "vùng xám" pháp lý.

Ở quận Suginami, Tokyo, Nhật, bạn dễ dàng tìm thấy nhiều nơi chơi game thùng pachinko và cửa hàng mở nhạc J-pop. Nhiều cửa hiệu với những biển đèn hiệu vô cùng lôi cuốn, thu hút khách bộ hành với những lời cam kết như đinh đóng cột, như “mọi máy chơi game đang đợi bạn ở đó, rất mới, sạch sẽ…”
Gần 1 thế kỷ qua, đây là cách mà hàng triệu người trong giới văn phòng, các bà nội trợ, cả người nghỉ hưu ở Nhật lấy làm công cụ giải trí. Và thói quen giải trí với chiếc máy game thùng với kiểu chơi giống trò pinpall ở Âu Mỹ đã thoát được lệnh cấm bài bạc ở Nhật trong hàng thập kỷ qua, trở thành một ngành công nghiệp có giá trị đến 19 nghìn tỉ yen (khoảng 187 tỉ đô la Mỹ) mỗi năm, lớn hơn nền kinh tế của cả nước New Zealand.
Nhưng chi phí duy trì lớn, người chơi cao tuổi nhiều và tác động của thời gian đã gióng lên hồi chuông cảnh báo về hình thức giải trí này. Người chơi giảm hơn 60% kể từ giữa những năm 1990, và các chủ sòng pachinko không thể có đủ vốn thông qua cổ phiếu công trên các thị trường chứng khoán Nhật bởi tính hợp pháp mơ hồ của trò chơi này. Vì vậy, ngành công nghiệp game thùng tại Nhật đang tìm một vị cứu tinh mới: casino.
Pachinko parlour

Sự kiện Olympics Tokyo vào năm 2020 hứa hẹn thu hút hàng triệu du khách đổ tiền vào Nhật, và chính phủ Nhật đang mong mỏi tiền thuế thu được từ ngành công nghiệp casino sẽ tăng cao khi các nhà làm luật Nhật hồi tháng 12 năm ngoái đã đưa ra một dự luật hợp pháp hoá casino ở đảo quốc có nền kinh tế lớn thứ 3 thế giới này. Thủ tướng Shinzo Abe nói hồi tháng 6 rằng đảng cầm quyền của ông sẽ tìm cách thông qua dự luật hợp pháp hoá casino trong mùa thu năm nay. Nếu được thông qua, casino tại Nhật có thể đạt doanh thu đến 40 tỉ đô la mỗi năm cho đến năm 2025, trở thành thị trường game lớn thứ 2 châu Á, chỉ sau Macau.
Đây là cơ hội vô cùng hấp dẫn cho các chủ sòng và những hãng sản xuất máy chơi game thùng pachinko như Dynam Japan Holdings và Sega Sammy Holdings, là cơ hội vực dậy, là lời đáp trả cho thị trường game truyền thống nắm giữ thị trường bấy lâu nay của Nhật. Vài công ty kinh doanh pachinko nhỏ hơn cũng háo hức khi sắp được chính thức công nhận tính hợp pháp, giúp họ dễ dàng tuyển dụng nhân sự hơn. “Các công ty Pachinko cảm thấy có một cuộc khủng hoảng cho việc kinh doanh của mình, trừ khi họ phải làm một điều gì đó,” ông Daigo Fukunaga, nhà phân tích lâu năm của Advanced Research Japan, cho biết.
Và các công ty pachinko tranh luận rằng họ đã ở rất lâu trong ngành công nghiệp game Nhật nên sẽ là người người cộng tác lý tưởng cho các công ty casino toàn cầu như là MGM Resorts International và Wynn Resorts, vì có thể hai tập đoàn này cần những đối tác địa phương để giúp họ thâm nhập thị trường.
Những lợi ích trước mắt có vẻ rất rõ ràng đối với các nhà sản xuất máy game pachinko như Sega Sammy. Ngoài thị trường Nhật, Sega từng được biết tiếng với máy chơi game console của họ nhưng nay đã không còn sản xuất. Công ty có doanh thu hàng năm cho máy pachinko khoảng 50% trong tổng doanh thu 3,6 tỉ đô la. Hồi tháng 5 vừa qua, Sega bắt đầu sản xuất bàn chơi game điện tử cho casino ở Macau và Singapore.
Trong khi đó, Konami là hãng cũng sản xuất máy game pachinko và game video, cũng chế tạo các loại game thùng khác cho Las Vegas Sands và MGM Resorts ở các quốc gia khác. Konami cho rằng họ có thể có được những hợp đồng với khách hàng casino lớn, trong đó có Caesars Entertainment. Theo CEO của Kanomi, ông Satoshi Sakamoto, thị trường casino Nhật mở ra có thể là cột mốc quan trọng đối với công ty.
Dynam là nhà kinh doanh pachinko lớn thứ 2 tại Nhật, có thể bán cổ phần của họ để đầu tư vào thị trường casino. Trong khi công ty Maruhan, nhà kinh doanh pachinko lớn nhất tại Nhật, cũng rất quan tâm đến việc mở casino riêng.
Hiện tại trên khắp đất nước Nhật có khoảng 11.000 phòng chơi pachinko. Người chơi game này thường ngồi hàng giờ, chỉnh tấm bật để bật quả bóng kim loại lên (mỗi quả 4 yen, khoảng 4 cent). Mặc dù cần đến chút kỹ năng để canh đúng lực bắn quả bóng nhưng pachinko hầu như là trò chơi may rủi. Quả bóng sinh ra nhiều bóng hơn, và đủ số lượng bóng sẽ có phần thưởng như chiếc máy làm bánh mì hiệu Hello Kitty hoặc chiếc máy ảnh số Nikon Coolpix. Nhưng thay vì lấy quà thực, người thắng cuộc có thể quy ra phiếu thưởng và đổi ra tiền mặt, vi đây được xem là lách luật vì luật không cho phép máy trả trực tiếp bằng tiền mặt. Chiếc máy ảnh Coolpix có giá trị khoảng 100 đô la.
Nhật cấm cá cược, trừ những trò chơi do nhà nước quản lý như đua ngựa và đua thuyền. Pachinko được phép hoạt động nhưng ở “vùng xám” bởi vì các chủ sòng dựa vào các cửa hàng bên thứ 3 đổi giải thưởng ra tiền mặt. Cảnh sát Nhật vẫn theo dõi ngành công nghiệp pachinko, xem đó như một hệ thống “không hoàn toàn bất hợp pháp”, chỉ không ủng hộ nó mà thôi.
Sự mơ hồ về tính pháp lý còn ở chỗ tại sao đơn xin vào thị trường chứng khoán Jasdaq Securities Exchange của nhà điều hành game pachinku P Ark Holdings ở Tokyo hồi năm 2005 bị từ chối và tại sao Dynam đến Hong Kong năm 2012 do một nhà điều hành pachinko đỡ đầu. Nhưng một điều luật về đánh bạc sẽ có thể thay đổi tất cả ngành công nghiệp cờ bạc. Nếu casino là hợp pháp thì pachinko sẽ không còn là vấn đề nữa.
Pachinko bị dư luận Nhật chỉ trích từ lâu vì người dân cho rằng trò chơi này gây nghiện. Dưới áp lực của cộng đồng, ngành công nghiệp cờ bạc này hồi năm 1996 đã tự động gỡ bỏ các máy chơi game pachinko, đồng nghĩa với việc vất hàng đống tiền vào sọt rác. Nhưng đến năm 2004, các chủ sòng lại một lần nữa bị pachinko hấp dẫn bởi lợi nhuận rất cao, có thể thu được đến 10.000 đô la mỗi ngày. Không cần đầu tư quá nhiều cho một máy pachinko nhưng thùng máy game này hoàn toàn “ăn đứt” game trên điện thoại thông minh.
Thay đổi về chính sách sẽ đánh dấu một trang mới trong 7 thập kỷ phát triển của pachinko, mà đỉnh điểm là thị trường đạt đến 31 nghìn tỉ yen vào năm 1995 (theo Japan Productivity Center), và có thời điểm có đến 29 triệu người dân Nhật chơi pachinko, chiếm đến khoảng 1/4 dân số nước này.
Theo ông Motoyuki Nakajima, giám đốc điều hành của hiệp hội phòng Pachinko, ông rất phấn khởi khi chính phủ gỡ bỏ lệnh cấm cờ bạc. “Chúng tôi sẽ thay đổi cách nhìn của người dân, sẽ khiến họ không còn xem pachinko là trò chơi ồn ào, dơ bẩn và đầy khói thuốc. Còn với casino, chúng tôi cũng sẽ thay đổi.”
Hồi tháng 2 đầu năm, một nhóm nhà lập pháp đề xuất mức thuế bổ sung 1% cho người thắng cược pachinko, qua đó, sẽ thêm cho ngân sách nhà nước khoảng 200 tỉ yen tiền thuế, nhưng các chủ sòng lại muốn hơn một tính pháp lý chính thức cho pachinko. Hai trong 5 nhóm công nghiệp chính đến nay ủng hộ động thái này. Nếu vấn đề về tiền mặt rõ ràng thì các chủ sòng pachinko sẽ dễ kinh doanh hơn. Có từ 10 đến 20 công ty muốn lên sàn chứng khoán, và họ đều sẵn sàng cho điều này.
Vài chủ sòng pachinko còn ngần ngại tham gia casino. Ông Nasato Kishino, chủ tịch Towa Sangyo, điều hành 26 sòng pachinko khắp Tokyo cho rằng casino sẽ kéo người chơi rời bỏ pachinko một khi casino hợp pháp.
Và với những chủ sòng pachinko lớn, chính sách nới lỏng cờ bạc của Nhật vừa là cơ hội, nhưng cũng là thách thức lớn. Như Dynam thì chủ sòng này cần khoảng 4,4 triệu đô la chỉ cho đầu tư giai đoạn đầu, chưa tính máy game pachinko. Nhưng các chủ sòng casino như Sands và MGM thì họ sẵn sàng chi đến 10 tỉ đô la chỉ để xây một resort casino duy nhất tại Nhật. Đó là một trong những lý do mà chủ tịch Caesars, ông Gary Loveman, không hứng thú chọn một đối tác pachinko để lập sòng casino.